... χωρίς άφιξη

Πρόσωπα-κόσμοι

εκατόμβη άδικη

των κερδοσκόπων

...
Όμως ο τόπος που τον πελεκούν και που τον καίνε σαν το πεύκο, και τον βλέπεις
είτε στο σκοτεινό βαγόνι, χωρίς νερό, σπασμένα τζάμια, νύχτες και νύχτες
είτε στο πυρωμένο πλοίο που θα βουλιάξει καθώς το δείχνουν οι στατιστικές,
ετούτα ρίζωσαν μες στο μυαλό και δεν αλλάζουν
ετούτα φύτεψαν εικόνες ίδιες με τα δέντρα εκείνα
που ρίχνουν τα κλωνάρια τους μες στα παρθένα δάση
κι αυτά καρφώνουνται στο χώμα και ξαναφυτρώνουν·
ρίχνουν κλωνάρια και ξαναφυτρώνουν δρασκελώντας
λεύγες και λεύγες·
ένα παρθένο δάσος σκοτωμένων φίλων το μυαλό μας.
Κι α σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές
είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα, κι η φρίκη
δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωντανή
γιατί είναι αμίλητη και προχωράει·
στάζει τη μέρα, στάζει στον ύπνο
μνησιπήμων πόνος. 
...

Ο Γιώργος Σεφέρης έγραψε τον Τελευταίο σταθμό μέσα σε ένα διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο (1944), αλλά ο λόγος του πόσο ακουμπά και αυτή την τραγωδία ...

...

Ο άνθρωπος είναι μαλακός και διψασμένος σαν το χόρτο,

άπληστος σαν το χόρτο, ρίζες τα νεύρα του κι απλώνουν·

σαν έρθει ο θέρος

προτιμά να σφυρίξουν τα δρεπάνια στ’ άλλο χωράφι·

σαν έρθει ο θέρος

άλλοι φωνάζουνε για να ξορκίσουν το δαιμονικό

άλλοι μπερδεύουνται μες στ’ αγαθά τους, άλλοι ρητορεύουν.

Αλλά τα ξόρκια τ’ αγαθά τις ρητορείες,

σαν είναι οι ζωντανοί μακριά, τί θα τα κάνεις;

Μήπως ο άνθρωπος είναι άλλο πράγμα;

Μην είναι αυτό που μεταδίνει τη ζωή;

Καιρός του σπείρειν, καιρός του θερίζειν.

...

7η Συνάντηση (24/2/2025)

 

Κώστας Μανίκης, Dragon Eye

A. Ο Ιωσήφ Μανίκης εισηγήθηκε το θέμα: "Χρόνος και πρόσωπο: Μια Σχετικιστική Προσέγγιση μέσα από τη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο και τη ζωγραφική".

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε η Ντίνα Παπούδα.

Β. Ο Γιώργος Αποστολίδης εισηγήθηκε το θέμα: "Ξαναδιαβάζοντας Το πορτραίτο του Dorian Gray του Oscar Wilde".

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε η Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη.

6η Συνάντηση (17/2/2025)

 

Iannis Xenakis, Polytope

Α. Ο Βασίλης Τριγωνίδης-Καράδαης εισηγήθηκε το θέμα: Ο χρόνος στα πορτραίτα του Lucian Freud: Αλήθεια, πάθος και αναπόφευκτο αγκαλιασμένα.

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε ο Ανδρέας Γκένιος.

Β. Η Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη εισηγήθηκε το θέμα: Ο χρόνος και η προσωπική βίωσή του [μέσα από τρία σύντομα αφηγήματα και ένα ποίημα]. 

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε η Μαρία Αναγνωστίδου.

4η Συνάντηση (3/2/2025)

 

John Cage: 4'33'' / Petrenko · Berliner Philharmoniker

Α. Η Ελένη Βασιλείου-Βαρούδη εισηγήθηκε το θέμα: Καιρός, ο θεός της ευτυχούς στιγμής.

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε η Μαρία Αναγνωστίδου.

Β. Η Μαριάννα Δώδου εισηγήθηκε το θέμα: Απειρο-ποίηση του προσώπου και προσωπο-ποίηση του απείρου: Lévinas – Rûzbehân / Corbin, face à face και μας πρόσφερε το κείμενό της σε pdf.

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε ο Βασίλης Τριγωνίδης-Καράδαης.

3η Συνάντηση (27/1/2025)

 

Μέτοικος

Μουσική: Georges Moustaki - Le Métèque

Στίχοι: Δημήτρης Χριστοδούλου

Α. Η Ντίνα Παπούδα εισηγήθηκε το θέμα: Ζαν ντ' Ορμεσσόν, η ιστορία του περιπλανώμενου Ιουδαίου: το πρόσωπο διασχίζει τον χρόνο.

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε ο Ανδρέας Γκένιος.

Β. Η Μαρία Αναγνωστίδου εισηγήθηκε το θέμα: Το πρόσωπο: ο πυρήνας του Αστικού Δικαίου.

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε η Μαριάννα Δώδου.

2η Συνάντηση (20/1/2025)

Ooh La La, Faces

 

A. Ο Ανδρέας Γκένιος εισηγήθηκε το θέμα: Λουκάς Σαμαράς: Σκηνοθετώντας την εικόνα του.

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε η Ντίνα Παπούδα.

Β. Η Μαρία Αναγνωστίδου εισηγήθηκε το θέμα: Το Πρόσωπο και ο Χρόνος: συμμετρίες και ασυμμετρίες.

Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε η Χριστίνα Παπαδημητρίου.

Οδυσσέας Ελύτης, Χρόνος δεσμώτης και χρόνος λυόμενος

 

O παραμορφωτικός καθρέφτης

 

Άντον Τσέχωφ (1860-1904)

O παραμορφωτικός καθρέφτης 
(Διηγήσεις του Δωδεκαημέρου)

μτφρ. από τα ρώσικα: Ελένη Κατσιώλη  

Μπήκαμε με τη γυναίκα μου στο σαλόνι. Μύριζε βρύα και υγρασία. Εκατομμύρια αρουραίοι και ποντικοί πετάχτηκαν στις άκρες καθώς φωτίσαμε τους τοίχους που είχαν να δουν φως έναν ολόκληρο αιώνα. Όταν κλείσαμε πίσω μας την πόρτα, φύσηξε αέρας και ανακάτεψε τα χαρτιά που ήταν στοιβαγμένα στις γωνίες. Το φως έπεσε πάνω τους και είδαμε παλιά κείμενα και μεσαιωνικές εικόνες. Στους πρασινισμένους από τους χρόνους τοίχους κρέμονταν πορτρέτα προγόνων που έμοιαζαν να κοιτούν αλαζονικά και αυστηρά, σαν να ήθελαν να πουν:

«Θα ’θελα να σε δείρω, αδελφέ!»

Τα βήματά μας ακούγονταν σε όλο το σπίτι. Στον βήχα μου απαντούσε η ηχώ, η ίδια ηχώ που κάποτε απαντούσε στους προγόνους μου…

Ο άνεμος ούρλιαζε και στέναζε. Από την καμινάδα κάποιος έκλαιγε, και σε αυτό το κλάμα ακουγόταν μια απόγνωση. Μεγάλες σταγόνες βροχής χτυπούσαν στα σκοτεινά, θαμπά παράθυρα και το χτύπημά τους με οδηγούσε σε θλίψη.

– Ω, πρόγονοι, πρόγονοι! Είπα, αναστενάζοντας με νόημα. – Αν ήμουν συγγραφέας, κοιτάζοντας αυτά τα πορτρέτα, θα έγραφα ένα μεγάλο μυθιστόρημα. Αφού καθένας από αυτούς τους γέρους ήταν κάποτε νέος και ο καθένας ή για τον καθένα υπήρχε ένα ρομάντζο… και τι ρομάντζο! Ρίξτε μια ματιά, για παράδειγμα, σε αυτή τη γριά, την προγιαγιά μου. Αυτή η άσχημη, τερατώδης γυναίκα έχει τη δική της, πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. «Βλέπεις, -ρώτησα τη γυναίκα μου,- βλέπεις τον καθρέφτη που κρέμεται εκεί στη γωνία;»

Και έδειξα στη γυναίκα μου έναν μεγάλο καθρέφτη με μια μαυρισμένη χάλκινη κορνίζα που ήταν κρεμασμένος στη γωνία κοντά στο πορτραίτο της προγιαγιάς μου.

«Αυτός ο καθρέφτης έχει μαγικές ιδιότητες: κατέστρεψε την προγιαγιά μου». Πλήρωσε γι’ αυτόν ένα τεράστιο ποσό και δεν τον αποχωρίστηκε μέχρι τον θάνατό της. Κοιταζότανε σ’ αυτόν μέρα και νύχτα, δεν σταματούσε να κοιτάζεται ακόμα κι αν έπινε ή έτρωγε. Ξάπλωνε να κοιμηθεί, και κάθε φορά τον έπαιρνε μαζί της στο κρεβάτι και, πεθαίνοντας, ζήτησε να τον βάλουν μαζί της στο φέρετρο. Δεν εκπλήρωσαν την επιθυμία της επειδή ο καθρέφτης δεν χωρούσε στο φέρετρο.

Η συνέχεια στο διαδικτυακό περιοδικό "περί ου"